มะนาว เป็นพืชเศรษฐกิจอีกชนิดหนึ่งที่มีความจำเป็นสำหรับการปรุงรสอาหาร “น้ำมะนาว” คือสิ่งนำมาใช้ในการปรุงอาหาร เพื่อความสะดวกในปัจจุบันจึงเกิดธุรกิจการทำน้ำมะนาวคั้นสดสำเร็จรูป โดยผู้ประกอบจะซื้อมะนาวในช่วงฤดูกาลที่มีผลผลิตออกสู่ตลาดจำนวนมากทำให้มะนาวนั้นมีราคาถูก ช่วงเดือนมิถุนายน-พฤศจิกายน นำมาคั้นแล้วแช่แข็งน้ำมะนาวที่อุณหภูมิ -20 องศาเซลเซียส ไว้ขายในช่วงที่มะนาวขาดแคลน โดยสามารถเก็บน้ำมะนาวสดไว้ได้นาน 6 เดือน ซึ่งรสชาติและกลิ่นยังคงเดิม
แต่เนื่องจากเครื่องจักรที่ใช้ในปัจจุบันนั้นมีข้อจำกัดอยู่หลายประการด้วยกัน เช่น ประสิทธิภาพในการทำงานไม่สูงเท่าที่ควรประมาณ 10,000 ผลต่อชั่วโมง นอกจากนั้นยังไม่สามารถคั้นมะนาวสดที่มีผิวสีเขียวได้ เนื่องมาจากผลนั้นค่อนข้างแข็ง และยังไม่สามารถคั้นมะนาวสดที่มีผลขนาดใหญ่มากๆ ได้
จากเหตุผลดังกล่าว ดร.เกรียงไกร แซมสีม่วง อาจารย์ประจำสาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องจักรกลเกษตร ภาควิชาวิศวกรรมเกษตร คณะวิศวกรรมศาสตร์ นายทศพร อยู่ฉิม นักศึกษาระดับปริญญาโท สาขาวิชาวิศวกรรมเครื่องกลเกษตร ภาควิชาวิศวกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.) ธัญบุรีและบริษัท วินซิน เทคโนโลยี จำกัด (WINSYN TECHNOLOGY CO.,LTD.) ได้ร่วมมือกันพัฒนาเครื่องคั้นน้ำมะนาวสดแบบผ่าบีบที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น
โดยหลักการทำงานของเครื่องคั้นน้ำมะนาวแบบผ่าบีบ ประสิทธิภาพสูง ขั้นตอนที่ 1. เริ่มจากการนำผลมะนาวสดมาล้างทำความสะอาด และนำมาแช่ในน้ำอุ่น ประมาณ 1 นาที หลังจากนั้นนำผลมะนาวสดมาพักไว้ให้แห้ง โดยเคล็ดลับนี้จะทำให้สามารถคั้นน้ำมะนาวออกได้เป็นจำนวนมากและด้วยอุณหภูมิของน้ำอุ่นจะสามารถดึงเอาน้ำมันที่ผิวมะนาวออกมาได้ทำให้น้ำมะนาวคั้นสด 100% ที่ได้นั้น มีรสไม่ขม เมื่อผลมะนาวสดแห้งแล้วนำขึ้นไปเทตรงกระบะรองรับผลมะนาวสดที่ด้านบนของเครื่องฯ โดยกระบะรองรับนี้สามารถบรรจุผลมะนาวสดได้ มากกว่า 30 กิโลกรัม
ขั้นตอนที่ 2 ทำการเปิดสวิตช์ ลักษณะความเอียงของกระบะรองรับด้านบนนั้น จะส่งผลให้ผลมะนาวสดจะถูกป้อนเข้าสู่ชุดผ่าซีก ที่ประกอบด้วยชุดใบมีดคุณภาพสูงแบบไร้สนิมโดยชุดพาแบบลูกกลิ้ง ซึ่งจะมีลักษณะเป็นรูปทรงกระบอกแบบเซาะร่อง V-Shape จำนวน 2 ชุดด้วยกัน ความเร็วรอบ 60 รอบต่อนาที เพื่อประโยชน์ในการบีบพาผลมะนาวที่มีทั้งลักษณะผิวแข็งและขนาดของผลไม่สม่ำเสมอ ไปยังชุดใบมีดผ่าซีกได้ เมื่อผลมะนาวสดเกิดการผ่าซีกแล้วก็จะร่วงลงสู่ชุดบีบ ที่ประกอบด้วยลูกกลิ้งทรงกระบอกเซาะร่องตามแนวยาว จำนวน 2 ชุด ความเร็วรอบ 60 รอบต่อนาที ทำการบีบผลมะนาวสดผ่าซีกแบบจังหวะต่อเนื่อง ต้นกำลังเป็นมอเตอร์ไฟฟ้า 0.746 กิโลวัตต์ ขนาด 1 hp 220 โวลต์ 50 Hz ใช้เกียร์ทดรอบ
ขั้นตอนที่ 3. เมื่อเกิดการบีบผลมะนาวสดผ่าซีกแบบจังหวะต่อเนื่องแล้ว น้ำมะนาวคั้นสดแบบ 100% และเปลือกมะนาวที่เหลือจากการบีบ จะถูกแยกออกเป็นสองช่องทาง จุดเด่นและลักษณะพิเศษของเครื่องคั้นมะนาว แบบผ่าบีบ ประสิทธิภาพการทำงาน ประมาณ 35,000 ผลต่อชั่วโมง ประมาณ 1,300 กิโลกรัมต่อชั่วโมง ทำให้สามารถลดเวลา และแรงงานลงได้ การทำงานจะสูงกว่าเครื่องที่มีในท้องตลาด ประมาณ 3 เท่าตัว เมื่อเปรียบเทียบด้วยราคาที่เท่ากัน โครงสร้างเครื่องฯ ทั้งหมดนั้น ผลิตจากเหล็กกล้าไร้สนิม (Stainless food grade 304) จึงสะอาดถูกสุขลักษณะ การบำรุงรักษาง่ายไม่ซับซ้อน ใช้อะไหล่ทุกชิ้นส่วน ภายในประเทศ สามารถปรับตั้งระยะห่างของลูกรีดให้มีความเหมาะสมกับขนาดของผลมะนาวได้ ทำให้ไม่เกิดรสขม
โดยต้นทุนในการผลิตเครื่องเครื่องคั้นน้ำมะนาวแบบผ่าบีบ อยู่ที่ประมาณ 70,000 บาท เจ้าของธุรกิจทำน้ำมะนาวคั้นสด หรือผู้ที่สนใจ สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ 082-798-8089 และ 092-280-5002 หรือทาง www.rmutt.ac.th
ชลธิชา ศรีอุบล
กองประชาสัมพันธ์ มทร.ธัญบุรี 02-549-4994